Đau răng nói riêng và vùng miệng hàm mặt là một trong những nguyên làm giảm chất lượng cuộc sống. Nó gây ra mất ngủ , trầm cảm và ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ xã hội
Hầu hết mọi người đều đã từng trải cơn đau cấp tính có nguyên nhân từ răng hoặc mô mềm trong miệng một vài lần trong đời
- Đau răng là gì?
- Đâu là nguyên nhân gây ra đau răng?
- Sâu răng gây ra đau răng như thế nào?
- Viêm lợi gây ra đau răng như thế nào
- Tại sao lại gặp khó khăn trong việc xác định răng khi đau?
- Tại sao răng trở nên nhạy cảm với đồ ăn thức uống nóng, lạnh và ngọt ?
- Sâu răng gây đau như thế nào ?
- Những nguyên nhân gì gây ra cơn đau kéo dài hàng giờ?
- Nguyên nhân nào gây ra bởi sự phối hợp giữa đau răng, hơi thở hôi và vị chua trong miệng
- Tại sao một số trường hợp bị đau xuất hiện sau khi nhổ răng 2 ngày?
- Tại sao một số trường hợp răng bị nhạy cảm sau khi mới trám răng?
- Thức ăn dắt ở kẽ răng gây đau như thế nào?
- Tại sạo răng ngầm gây đau?
- Cảm lạnh có thể gây đau răng không?
- Đau do chấn thương răng xảy ra như thế nào?
- Tại sao răng vỡ lại gây đau?
- Đau vùng mặt và răng liên quan với nhau như thế nào?
- Kiểm soát đau bằng cách nào?
- Đau răng/ biểu đồ đau. Đâu là nguyên nhân gây đau?
- Đau răng (Toothache) là triệu chứng đau xuất hiện ở răng và xung quang răng. Đây là triệu chứng báo hiệu sự sinh tồn của răng đó đang bị đe doạ .
2. Nguyên nhân đau răng là gì?
- Nguyên nhân hay gặp nhất của đau răng là sâu răng. Ngoài ra còn do những nguyên nhân:
- Bệnh về lợi
- Chấn thương răng
- Viêm huyệt ổ răng khô (nhiễm khuẩn sau nhổ răng)
- Răng mọc ngầm
- Lệch lạc khớp cắn (răng mọc lệch lạc)
- Mòn răng
- Viêm xoang
- Đau dây thần kinh
- Gãy vỡ răng
3. Đau do sâu răng như thế nào?
- Sâu răng phá huỷ răng bằng cách hoà tan cấu trúc của răng. Khi chỉ lớp men răng bị ảnh hưởng có thể thấy xuất hiện dấu hiệu đau nhẹ, bởi vì vùng men răng không bị chi phối bởi dây thần kinh cảm giác
- Tuy nhiên, sau khi sâu răng đã tiến triển sâu hơn đến ngà răng sẽ xuất hiện tượng nhạy cảm, các sợi thần kinh nhạy cảm với đồ ăn thức uống nóng, lạnh, thức ăn ngọt.
- Khi sâu răng phá huỷ càng sâu vào trong, mức độ đau ngày càng tăng
- Nó có thể thay đổi và được mô tả như:
- Đau từng cơn ngắn cho kéo dài, hoặc liên tục
- Mức độ có thể nhẹ, âm ỉ, đau nhói,
- giống như cảm giác sắc nhọn ,…, dữ dội.
 Sâu răng và abcess ở chóp chân răng |
4. Bệnh nha chu gây đau răng như thế nào?
- Bệnh nha chu có thể là nguyên nhân gây đau răng theo các cách sau đây:
- Bệnh nha chu là nguyên nhân gây mất bám dính giữa lợi và răng
- Thức ăn và vi khuẩn sẽ tích tụ tại khoảng không (khe) được tạo bởi giữa lợi và răng
- Túi quanh răng được hình thành và phát triển từ khoảng không này
- Chiều sâu và vi khuẩn túi quanh răng là nguyên nhân hình thành ổ apxe quanh răng. Điều này được gọi là ápxe nướu
- Cơn đau có thể nặng và kéo dài
- Khi vùng quanh răng bị sưng và nhiễm khuẩn, ăn nhai có thể bị đau
- Đau sẽ giảm khi ổ apxe vỡ (thoát mủ)
- Nha sĩ của bạn có thể điều trị khỏi tình trạng này
Có thể cần phải trích rạch, dẫn lưu và dùng thuốc kháng sinh
Điều trị bệnh nha chu là cần thiết giúp giải quyết nguyên nhân gây đau
 Abscess in the gum |
 Gum disease |
5. Tại sao thường gặp khó khăn trong việc xác định rõ răng gây đau?
- Thần kinh sinh 3 là dây thần kinh chi phối cảm giác vùng hàm mặt. Tất cả các răng đều được chi phối cảm giác bởi một sợi thần kinh, Cảm giác đau có thể cảm nhận thấy ở hàm trên, trong khi đó răng nguyên nhân lại nằm ở hàm dưới. Điều này được gọi là đau cảm ứng ‘referred pain’. Nó xả ra khi răng bị phá hủy bởi sâu răng gây đau
- Khi tổn thương sâu răng phá hủy và xâm lấn đến tổ chức quanh răng thì dấu hiệu đau xẽ xuất hiện khu trú tại chỗ giúp chúng ta dễ dàng xác định vị trí (ví dụ như một trường hợp apxe răng)
- Nha sĩ sẽ khám và kiểm tra một cách cẩn thẩn để xác định nguyên nhân.
6. Tại sao răng nhạy cảm với đồ ăn, uống nóng, lạnh, đồ ăn ngọt ?
- Cấu trúc lớp men răng ngoài cùng không có sự chi phối cảm giác, nhưng lớp ngà răng thì có sự chi phối
- Khi ngà răng bị bộc lộ, nó sẽ phản ứng lại với nóng, lạnh, và đồ ăn ngọt. Đau có thể biểu hiện nhẹ và sẽ biến mất ngay sau khi loại bỏ nguyên nhân.
- Lớp ngà răng bị bộc lộ được coi như là giai đoạn đầu của quá trình tổn thương sâu răng
- Ngà răng bị bộ lộ có thể do các nguyên nhân sau:
- Mài mòn răng. Đây là hiện tượng lớp men răng bị mòn hoặc bong do việc trải răng mạnh quá mức. Lớp ngà răng ở vùng cổ răng được bộ lộ, Lớp cemment mỏng ở cổ chân răng dễ dàng bị mỏng đi.
- Xói mòn hóa học. Nguyên nhân mòn răng do axit dạ dày trào ngược từ thực quản vào miệng phá hủy lớp men và ngà răng
- Mòn răng Là hiện tượng răng bị mài mòn do ăn nhai, nghiến răng. Đây là biểu hiện ở răng mòn dần khi tuổi ngày một cao. Tật nghiến răng là dấu hiệu không bình thường gây tổn hại răng
- Việc biểu hiện sớm bởi nhạy cảm có thể loại bỏ được bằng cách sử dụng các loại thuốc đánh răng chống ê buốt, hoặc Nha sĩ có thể điều trị bằng áp các loại thuốc chống ê buốt nồng độ cao
- Việc nhạy cảm biểu hiện bởi sâu răng cần phải được điều trị bằng cách trám răng
 Exposed dentine at gum margin |
See Toothwear
7. Sâu răng gây đau như thế nào ?
- Khi mạch máu và thần kinh ở tủy răng bắt đầu bị tổn thương, dấu hiệu đau biểu hiện xảy ra liên tục và tăng dần khi tiếp xúc với đồ ăn, uống nóng, lạnh
- Khi sâu răng tiến triển sâu hơn vào trong tủy răng, cơn đau có thể xảy ra dữ dội, đau chói và dai dẳng
- Cơn đau có thể kéo dài, đau tăng khi nằm.
 Illustration of x-ray showing decay |
8. Những nguyên nhân nào khiến gây ra cơn đau kéo dài hàng giờ?
- Áp xe thường là nguyên nhân khiến gây ra những cơn đau dữ dội hàng giờ. Nó có thể biểu hiện triệu chứng từ giai đoạn sớm cho đến toàn phát như sau:
- Đau là dấu hiệu phá hiệu tủy răng bị phá hủy bởi sâu săng tiến triển
- Cơn đau nhói có thể xuất hiện và kéo dài hàng giờ
- Tổ chức tủy hoại tử phản ứng đặc biệt với đồ ăn nóng làm đau tăng hơn
- Ổ Áp xe bắt đầu hình thành ở chót chân răng, lợi vùng răng tương ứng bắt đầu sưng lên
- Tình trạng này khiến bạn có thể bị sốt và cảm thất mệt mỏi
- Nha sĩ sẽ điều trị bằng cách khoan mở răng dẫn lưu mủ ra ngoài, đau sẽ giảm ngay lập tức, nhưng răng vẫn nhạy cảm biểu hiện của vùng chóp chân răng đang bị nhiễm trùng
- Biện pháp khắc phục là điều trị tủy sau đó trám răng hoặc là mão răng thay thế
9. Những nguyên nhân nào gây đau răng, hơi thở hôi và cảm giác chua trong miệng?
- Sự kết hợp của các triệu chứng trên là dấu hiệu có ổ áp xe đã vỡ mủ vào trong miệng. Mủ có vị chua và làm cho hơi thở hôi
- Khi vỡ mủ răng có thể vẫn đau và rất đau khi ăn nhai
- Đau và sưng có thể giảm ngay sau khi mủ vỡ vào khoang miệng. Lúc này cần phải có một giải pháp điều trị kịp thời
Trở về đầu trang
10. Tại sao một vài trường hợp đau trở lại sau khi nhổ răng 02 ngày?
- Sau khi răng được nhổ bỏ. Ổ răng có thể bị nhiễm khuẩn, nó có thể được gọi là viêm huyệt ổ răng.
- Nhiễm trùng ổ răng sau nhổ răng là nguyên nhân gây đau dữ dội nhiều hơn cả đau răng trước khi nhổ
- Cơn đau liên tục, buốt, thuốc giảm đau thường không có tác dụng giảm đau
- Đây được coi là một cấp cứu nha khoa cần được điều trị ngay không nên trì hoãn.
See Dry Socket
11. Tại sao sau khi trám răng vẫn có dấu hiệu nhạy cảm?
- Răng có thể vẫn nhạy cảm kéo dài sau khi trám một tuần hoặc hơn
12. Dắt thức ăn ở kẽ răng gây đau như thế nào?
- Trong điều kiện bình thường , răng cần phải được tiếp xúc chắc chắn với răng kế cận trước và sau nó. Điều này ngăn ngừa thức ăn nhồi nhét vào kẽ răng khi ăn nhai
- Trong trường hợp bất thường, một khe nhỏ được hình thành giữa các răng
- Thức ăn bị nhồi nhét vào khe đó và đi vào lợi
- Điều này tạo ra một kích thích, lợi sẽ sưng nề chảy máu và trở nên đau
- Viêm này có thể lan ra xung quanh răng, làm cho răng lung lay khi ăn nhai
- Chải răng và sử dụng chỉ nha khoa, tăm, chải kẽ có thể giúp kiểm soát vấn đề đó. Để loại bỏ được nguyên nhân dắt kẽ cần phải đến khám và điều trị bởi nha sĩ
See Cleaning Between the Teeth
13.Tại sao răng mọc ngầm thường hay gây đau?
- Răng khôn mọc ngầm hoặc ngầm bán phần (lộ ra một phần) có thể là nguyên nhân gây viêm nha chu quanh răng
- Thức ăn bị nhồi nhét dưới túi quanh răng và là nguyên nhân gây viêm, đau, chảy máu quanh thân răng
- Một răng khôn mọc ngầm có thể gây đau do tạo áp lực nên ống thần kinh xung quanh, hoặc răng bị kẹt không mọc được
 Impacted wisdom teeth In lower jaw |
See Impacted Teeth
14. Cảm lạnh có thể gây đau răng không?
- Chân răng hàm lớn hàm trên thường cách xoang hàm bởi một vách xương mỏng, chóp một số chân răng rất gần hoặc nằm ở trong xoang.
- Thần kinh chi phối cho răng, xương hàm và măt được chi phổi bởi các nhánh của dây thần kinh sinh ba
- Xoang hàm thường bị nhiễm khuẩn khi bị cảm lạnh, và việc viêm xoang có thể là nguyên nhân gây đau các răng hàm trên và có cảm giác “nhức nhối”
- Khi đó răng không phải là nguyên nhân gây ra bệnh lý về xoang, đau răng lúc này được gọi là đau “cảm ứng”
- Khi bệnh viêm xoang hết, đau răng cũng hết hoàn toàn
 The fine line defining the sinus |
15. Đau do chấn thương răng có biểu hiện như thế nào?
- Tai nạn là một nguyên nhân chủ yếu gây ra chấn thương răng, thường gặp nhất là nhóm răng cửa. Mức độ đau phụ thuộc và mức độ tổn thương của răng
- Khi răng bị vỡ lớn, thần kinh và mạch máu tủy răng bị lộ ra tiếp xúc với môi trường miệng. Khi đó bệnh nhân rất đau, răng bị vỡ cần phải điều trị tủy và phục hồi lại răng
- Đôi khi răng bị chấn thương còn nguyên vẹn nhưng lực tác động làm răng bị ấn mạnh vào xương hàm, nó có thể làm mạch máu và thần kinh ở chóp chân răng bị tổn thương, Các dấu hiệu có thể gặp là:
- Răng có thể rất nhạy cảm, đau khi tác dụng với một lực rất nhẹ khi ăn nhai hoặc thăm khám
- Răng có thể lung lay
- Nha sĩ sẽ khám và kiểm tra tỉ mỉ để đánh giá mức độ tổn thương rồi đưa ra kế hoạch điều trị thích hợp.
 Fracture |
 Major fracture |
See Injury to Teeth
16. Tại sao nứt răng gây đau?
- Răng có vết trám lớn có thể dễ bị rạn nứt trong quá trình ăn nhai, nếu vết rạn kéo dài đến buồng tủy có thể là nguyên nhân gây đau khi ăn nhai hoặc răng rất nhạy cảm khi sử dụng đồ ăn nóng, lạnh
- Các trường hợp bị rạn nứt răng thường rất khó khăn để xác định nguyên nhân gây đau, răng với nguyên nhân bị nứt rạn thường phải nhổ bỏ.
17. Đau vùng mặt và răng liên quan với nhau như thế nào?
- Chi phối cảm giác đau toàn bộ vùng hàm mặt là dây thần kinh sinh ba, do vậy đau vùng hàm mặt có ảnh hưởng đến nhau
- Vùng mặt và răng đều cùng chung nhau một dây thần kinh chi phối, nó sẽ tạo ra hiện tượng đau “cảm ứng”
- Đau cảm ứng thường khó xác định được nguyên nhân. May mắn đây là dấu hiệu ít gặp
18. Làm thế nào để kiểm soát đau ?
- Sử dụng thuốc giảm đau sẽ giúp giảm nhẹ hoặc loại bỏ các cơn đau
- Thuốc giảm đau là tổng hợp các hoạt chất và có công thức pha chế riêng biệt.
- Chúng có thể là các thuốc : Asprin, Ibuprofen, Acetaminophen ( panadol, tylenol), codeine và morphine.
- Một vài thuốc giảm đau chỉ được mua khi kê đơn, nhưng nhiều loại có thể mua không cần đơn
- Một số trong loại thuốc này là thuốc bao gồm có tác dụng hạ sốt, giảm đau, chống viêm.
See Analgesics
19. Đau răng/ Sơ đồ đau. Nguyên nhân đau răng là gì?
| Nguyên nhân đau | Sâu răng sớm | Viêm tủy răng | viêm cuống răng cấp tính |
Viêm cuống răng mãn tính |
Áp xe quanh răng | Lộ ngà răng | Dắt kẽ răng |
| Loại đau | +++ | +++ | |||||
| Rất đau | + | ++ | + | ||||
| Đau âm ỉ | + | ++ | + | ||||
| Đau nhói | + | + | + | + | |||
| Đau từng cơn | + | + | + | + | + | ||
| Cơn đau kéo dài | +++ | ||||||
| Cơn đau ngắn | + | + | + | ||||
| Phản ứng với | |||||||
| Đồ ăn nóng | ++ | ++ | + | ||||
| Đồ ăn lạnh | + | + | ++ | ||||
| Đồ ăn ngọt | + | ++ | |||||
| Khi cắn | +++ | ||||||
| Khi nhai | + | +++ | + | ||||
| Dấu hiệu kèm theo | |||||||
| Sưng tấy | ++ | + | + | ||||
| Sốt | + |
| Mức độ đau + = mức độ nhẹ ++ = mức độ trung bình +++ = mức độ nặng (cao) |
Glossary cấp tính = tiến triển nhanh Chóp răng = đoạn cuối của chân răng mãn tính = hình thành chậm quanh răng = tổ chức xung quanh răng Tủy = là tổ chức gồm mạch máu và thần kinh nằm trong răng |
